
3 Cách AI Đang Thay Đổi Hành Vi Mua Sắm, Vai Trò Của Marketer Và Cấu Trúc Martech
Tác giả: Một marketer với hơn 10 năm kinh nghiệm trong ngành Marketing và Công nghệ
1. Trí tuệ nhân tạo đang viết lại hành trình ra quyết định của người tiêu dùng
Trước đây, marketing chú trọng đến độ phủ sóng và tần suất xuất hiện. Quảng cáo càng lặp lại càng tăng khả năng thương hiệu đi vào tiềm thức khách hàng. Nhưng giờ đây, AI – đặc biệt là các trợ lý ảo, công cụ gợi ý, chatbot – đã trực tiếp tham gia vào quá trình chọn lựa sản phẩm trước cả khi người tiêu dùng “ra tay”.
Ví dụ: Một người muốn mua bàn chải điện. Thay vì tự tìm kiếm trên Google, họ hỏi trợ lý AI. AI nhanh chóng loại bỏ các lựa chọn không phù hợp, dựa trên dữ liệu thói quen, đánh giá, giá cả, địa điểm… và chỉ đưa ra vài lựa chọn có thể phù hợp nhất.
Điều này dẫn đến 3 thay đổi lớn:
- Khác biệt hóa là yếu tố sống còn: Nếu sản phẩm của bạn không có điểm riêng nổi bật, AI có thể “quên” gợi ý bạn.
- Tâm lý người tiêu dùng ít tác động hơn: AI không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc như con người, nó chỉ chọn cái “hợp lý nhất”.
- Chiến lược tiếp cận đại trà mất hiệu quả: Không còn là chuyện phát quảng cáo ào ạt, mà là “đào tạo” AI hiểu sản phẩm của bạn là giải pháp đáng lựa chọn nhất.
Bài học then chốt: Thương hiệu cần tối ưu dữ liệu mô tả, đánh giá xác thực, điểm tin cậy và yếu tố kỹ thuật để khiến AI đưa bạn vào danh sách đề xuất. Không chỉ bán cho con người, bạn còn đang bán cho các thuật toán.
2. Vai trò mới của người làm marketing: Orchestrator giữa người, máy và dữ liệu
Chúng ta từng nghĩ AI chỉ thay thế những công việc đơn điệu, lặp lại — như phân nhóm khách hàng hay lập lịch chiến dịch. Nhưng thực tế, để tận dụng AI hiệu quả, chúng ta – dân marketing – cần trở thành người điều phối toàn bộ hệ thống chứ không chỉ là “người chạy ads”.
Marketer giỏi trong thời đại AI sẽ là người:
- Đặt ra khung chiến lược rõ ràng để AI hoạt động đúng định hướng.
- Thấu hiểu bức tranh toàn cảnh về thương hiệu: từ kênh, nội dung, dữ liệu đến trải nghiệm người dùng.
- Biết khi nào để AI chạy tự động, khi nào cần can thiệp để truyền cảm xúc, nghệ thuật và bản sắc thương hiệu.
Marketing chính là nghệ thuật kết nối tâm lý con người với dữ liệu lạnh lùng. Trong thế giới đầy những nội dung do AI tạo ra hàng loạt, những giá trị cảm xúc chân thật, cá nhân hoá và mang dấu ấn con người sẽ càng được trân trọng.
Bài học then chốt: AI là công cụ mạnh, nhưng nó không có khả năng xử lý nghịch lý, cảm xúc hay ra quyết định trong bối cảnh chưa có dữ liệu — đó là phần việc của chúng ta. Giỏi marketing trong thời đại AI không phải chạy theo công nghệ, mà là phối hợp hài hòa giữa sự chính xác của máy móc và trực giác người làm nghề.
3. Martech Stack: Từ giải pháp “trọn gói” sang cấu trúc mô-đun thông minh
Trước đây, các doanh nghiệp thường lựa chọn nền tảng tiếp thị “all-in-one” từ một hãng lớn. Nhưng giờ đây, khi AI phát triển nhanh hơn tốc độ cập nhật của các “ông lớn”, các marketer đang dần chuyển sang mô hình stack linh hoạt, mô-đun hóa, chọn công cụ tốt nhất cho từng mục tiêu nhỏ.
Lý do là:
- Các công cụ AI đặc thù đang dần phổ biến (sáng tạo nội dung, phân tích cảm xúc, v.v.).
- Dữ liệu giờ đây có thể kết nối linh hoạt qua kiến trúc mesh – mỗi bộ phận quản lý phần dữ liệu riêng nhưng vẫn thông suốt.
- Các dịch vụ AI có thể “giao tiếp” với nhau mà không cần xuất – nhập bằng tay hay thao tác tốn thời gian.
Marketer trong thời điểm hiện tại cũng cần có tư duy như kiến trúc sư hệ thống: xác định công cụ nào là cần, kết nối như thế nào, làm sao để đạt hiệu quả tối đa nhưng chi phí vận hành (tính theo token, request, dung lượng xử lý) vẫn thấp nhất.
Năng lực đặc biệt cần thiết:
- Kỹ năng chọn đúng công cụ, thay vì công cụ “nổi” nhất.
- Tối ưu hiệu quả chi phí – hiệu năng của toàn hệ thống.
- Chuẩn hóa dữ liệu để AI có thể “đọc” và xử lý mượt mà, đầy đủ.
Một hệ thống mà AI có thể tự động gọi dữ liệu, xử lý và bàn giao kết quả cho các tác vụ tiếp theo — mà không cần con người can thiệp — sẽ là lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ.
Bài học then chốt: Stack tiếp thị tương lai là cấu trúc “xây lắp” tùy biến, nơi kết nối – xử lý – tốc độ và tối ưu hóa chi phí trở thành tâm điểm.